Betekenis: onderafdeling van Romeins legioen.
Eén legioen bestaat uit 10 cohorten.
Een andere betekenis is: een groep individuen met gemeenschappelijk kenmerk.
Zo is een geboortecohort is een groep mensen geboren binnen een bepaald tijdsinterval.
Tag: Chronologisch Woordenboek – N. van der Sijs (2001)
In deze studie zijn de voornaamste woorden uit de Nederlandse woordenschat voor het eerst in chronologische volgorde gezet: van het oudste woord wad `doorwaadbare plaats’ uit 107 n. Chr. tot weblog uit 2000. In totaal passeren ruim 18.000 woorden de revue.
Daarnaast zijn groepen woorden met eenzelfde herkomst bij elkaar gezet. Daarbij worden vragen beantwoord zoals: Welke nieuwe inheemse woorden dateren na 1950? Welke muziektermen heeft het Nederlands uit het Italiaans geleend? In welke eeuw zijn de meeste Indonesische woorden overgenomen? En: uit welke taal hebben wij de meeste woorden geleend?
Ook is gekeken naar de ouderdom en herkomst van een groot aantal betekenisverwante woorden, zoals de namen voor beroepen, drugs, groenten, munten, muziekinstrumenten, transportmiddelen, wapens en zoogdieren, Hieruit blijkt bijvoorbeeld uit welke talen wij de meeste biernamen, kleurnamen en sporttermen hebben geleend, en in welke periode dat is gebeurd.
Waarom dateren alle soepnamen van na 1700? En sinds wanneer kennen we de namen van honden- en kattenrassen? Het Chronologisch woordenboek is het eerste boek dat op deze vragen een antwoord geeft.
Hieronder staan alle woorden uit dit boek die zijn opgenomen in deze website.
aspic
Betekenis: een – doorgaans hartig – gerecht, meestal op basis van rund- en varkensvlees of vis, omhuld door of gepresenteerd in heldere gelei die met bouillon is bereid.
sauveren
Betekenis: de hand boven het hoofd houden, in bescherming nemen.
ornaal
Betekenis: met water gevulde glazen buikfles die voor een kaars geplaatst als loep diende en het licht versterkte.
Varianten: ordinaal; arnaal; ernaal; urinaal.
Vroeger vooral in gebruik bij kantwerksters.
urinaal
Betekenis: pisfles; pisglas.
altruïstisch
Betekenis: onbaatzuchtig; op de ander gericht.
Tegenhanger van egoïstisch.
hoempa
Betekenis: straatmuzikant.
pikketanussie
Betekenis: borrel.
Varianten: pikketanis; pikkenees.
Een pikketanussie gaat er altijd in
Aldus Johnny Jordaan in 1968
Een pikketanussie maakt je blij van zin
Ik heb geen trek in zo’n Franse pernod
Dat witte spul krijg je van me cadeau
En ook die Deense aquavit
Die drink ik van m’n leven niet
In plaats van wodka of Engelse gin
Een pikketanussie, een pikketanussie
Een pikketanussie dat gaat er altijd in.
hosselen
Betekenis: het doen van alles wat samenhangt met heroïnegebruik.
snikkel
Betekenis: penis.
Variant (jiddisch): sjniggel.