stochastisch

Betekenis: door toeval bepaald.

Stochastisch is het tegengestelde van deterministisch. Een stochastisch proces is een opeenvolging van toevallige uitkomsten, bij een deterministisch proces zijn de uitkomsten vooraf bekend.

In de audiologie kent men het fenomeen stochastische resonantie. Een geluidssignaal dat te zacht is om door een sensor opgemerkt te worden wordt wél gedetecteerd zodra er ‘witte ruis’ aan dat signaal wordt toegevoegd.

gotspe

Betekenis: is een uiting of handeling waarvan het betekenisspectrum ligt tussen gewaagd en brutaal.

Variant: chotspe.

Iemand die zijn vader en moeder vermoordt, en vervolgens de rechter om clementie vraagt omdat hij wees is.

Het woord is via het Bargoens afkomstig uit het Jiddisch en uiteindelijk het Hebreeuws.
Oorsprong in het Nederlands is het West-Jiddische חוצפּה (khutspe /ˈχut͡spɛ/) van het Hebreeuws חצפה (ḥuṣpā(h) /χut͡sˈpa(ː)/).
Het Hebreeuwse woord heeft betrekking op iemand die een grens is overgegaan, zonder daar schaamte voor te voelen.

dystopie

Betekenis: afschrikwekkend toekomstbeeld, antiutopie; een samenleving met louter akelige kenmerken. Dystopie is een populair genre in de literatuur, films, series en games. De thema’s hebben veelal betrekking op oorlog, onderdrukking, pandemieën, criminaliteit, verregaande overheidsbemoeienis, verregaande sociale controle en controle door robots en computers.

Voor meer informatie aangaande dit onderwerp kunnen wij u van harte de dystopische toekomstroman 1984 van George Orwell aanbevelen.

dikastocratie

Betekenis: de rechter regeert, een samenleving waarin de hoogste macht berust bij de rechterlijke macht.

In 2019 beleefde dit woord een kortstondige renaissance nadat twee uitspraken van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State tot gevolg hadden dat in heel Nederland bouwprojecten stagneerden. Een van de weinige landen waar heerschappij door rechters als staatsvorm wordt aangetroffen is Somalië.

Ga naar de inhoud