Betekenis: koepelvormige gevangenis waarbij de cellen zich in de buitenwand bevinden. In het centrum van de koepel zit één bewaker. Vanuit deze positie kan hij in alle cellen kijken en alle gedetineerden zien. De gevangenen hebben dus geen privacy. De bewaker is voor hen niet zichtbaar.
Dit architectonische principe is in 1791 beschreven door de Engelse liberale filosoof Jeremy Bentham.
