Betekenis: ruimte (soms in een schoorsteen) om vlees in te roken.
Varianten: wiem, wim, wîme, wimme.
een soort Koeterwaalsch maar dan anders
De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL) is een digitale collectie van teksten die behoren tot de Nederlandse letterkunde, taalkunde en cultuurgeschiedenis van de vroegste tijd tot heden. De collectie representeert het hele Nederlandse taalgebied en komt tot stand door een samenwerking tussen de Taalunie, de Vlaamse Erfgoedbibliotheek en de Koninklijke Bibliotheek te Den Haag. De website wordt jaarlijks zo’n vier miljoen keer geraadpleegd.
Sinds de lancering in 1999 door de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde groeide de site uit tot een populaire dienst die duizenden literaire teksten, secundaire literatuur en aanvullende informatie als biografieën en audiovisueel materiaal bevat.
Per 1 januari 2015 is www.dbnl.org opgenomen in de dienstverlening van de Koninklijke Bibliotheek (Den Haag).
Betekenis: ruimte (soms in een schoorsteen) om vlees in te roken.
Varianten: wiem, wim, wîme, wimme.
Betekenis: sigaar.
Variant: stinkadorus.
Betekenis: kraanwater.
Betekenis: alle stenen borden, schalen, kopjes, schotels, bestek en overig serviesgoed aan boord van een schip.
Varianten: kommaliebehoefte; kommaliewant; kommaliewand, bakskemellewant; bakskommaliewant.
Betekenis: onderwijzeres.
Variant: schoolmamzel.
Mamsel is ontleend aan het Franse mam’selle, een alledaagse vorm van mademoiselle.
Een mamsel is dus een ander woord voor «(me)juffrouw», maar meestal wel met een ongunstige bijklank.
«Moet zoo’n schoolmamzel ook al Mevrouw heeten?», vraagt het personage Leentje zich bijvoorbeeld af in Jacob van Lenneps roman De lotgevallen van Klaasje Zevenster (1866).
Betekenis: onder de tong.
Betekenis: havenarbeider; stuwadoor; buildrager; belhamel; boos wijf; brutale rakker; rakker; vlegel.
Batraaf is de eigenlijke benaming van een Maastrichtenaar.
Voordat de Maas Maas heette werd deze rivier de «Bat» genoemd, een Phoenicisch woord voor deltastromen.
De Bistonoi (oudste bekende bewoners van de Betuwe) noemden de Maas de Bat. De Romeinen hebben dit overgenomen waarbij zij het huidige Zeeland «Batas» (Maasland) noemden.
Het Bretonse woord «rav» betekent ketting, hindernis of versperring.
Een «Batrav» of Batraaf woonde in de prehistorie bij de natuurlijke versperring van de Bat.
Andere bronnen beweren dat batraaf een samenstelling is van bat en «raven» (corvus) en dat dat woord verwant is aan roven en rapen dat vroeger ook grijpen betekende.
In Maastricht noemt met een Batraaf een «Batteroafke».
Betekenis: braken; hoesten; kitsen; klatten; kotsen; kwatten; opgeven; overgeven; rochelen; speken; spiersens; sprietsen; spritsen; spugen; tuffen; uitbraken; uitwerpen; vomeren.
Betekenis: kontje, achterste, bips, bil, vrouwelijk geslachtsorgaan.
Wordt doorgaans in het meervoud gebruikt, voor beide billen dus.
Betekenis: wanordelijke huishouding; rommelige bedoening, wanordelijke gezin.