een soort Koeterwaalsch maar dan anders
Betekenis: lusteloos, passief en onverschillig; slaapzuchtig, ongevoelig.
“Vooral het spel van Barcelona viel niet mee. De mannen van Koeman oogden slaperig, lethargisch en zelfs bang om te verliezen. En dat is nou nét de eigenschap die ervoor zorgt dat je nooit iets wint.”
(Bron: Voetbalprimeur.nl, 18 januari 2021)
Betekenis: iets dat niet bestaat. Een fopopdracht: iemand om ooievaarskuitenvet te sturen. Een schertsboodschap, veelal uitgevoerd als 1 aprilgrap. Een fopdracht.
In dezelfde categorie zijn ook bekend: de hooischaar, de vierkantegatenboor, het plintenladdertje en de map met zoekgeraakte stukken.
Meer recent is het doosje losse pixels.
En voor het geval dat iemand u om bougievonkjes stuurt: bij Meijer IJzerwaren kunt u voor slechts € 3,99 bougievonkjes aanschaffen.
Betekenis: Het Conclaaf is de aanduiding voor de ruimte in het Vaticaan waar de kardinalen in volstrekte afzondering bij elkaar komen om een nieuwe paus te kiezen. Sinds 1878 wordt hiervoor de Sixtijnse Kapel gebruikt. Tot aan de pausverkiezing van 1978 werd de vergaderruimte zelfs op slot gedaan.
Betekenis: de belangrijkste man in het Vaticaan tot er een nieuwe paus is gekozen.
Het Italiaanse woord camerlengo betekent letterlijk ‘kamerling, kamerheer’. Het is gevormd van camera ‘kamer’ en het Germaanse achtervoegsel -ling. De camerlengo van de paus heeft als bekendste taak het vaststellen van het overlijden van de paus en vervult daarnaast praktische taken totdat de opvolger aantreedt.
Betekenis: sentimenteel lied.
smartlap (1960)
levenslied
Het woord smartlap komt begin jaren zestig op, ter aanduiding van een zeer sentimenteel levenslied. De oorsprong van het woord is niet helemaal zeker – misschien is het verzonnen door cabaretier Alex de Haas (1896-1973) – maar het lijkt gevormd naar analogie van het Duitse Schmachtfetzen, met dezelfde betekenis: ‘sentimenteel lied’. Aanvankelijk heeft het woord een ongunstige strekking – het sentiment zou vals zijn – maar in de jaren zeventig raken naam en genre in bredere kring geaccepteerd en gewaardeerd. Enkele zeer bekende smartlappen zijn: ‘Ach vaderlief, toe drink niet meer’ (Johnny Hoes, 1958 – gezongen door de Zangeres Zonder Naam), ‘Zuiderzeeballade’ (Joop de Leur en Willy van Hemert, 1959), ‘Huilen is voor jou te laat’ (Pierre Kartner, 1970 – uitgevoerd door Corry en de Rekels), ‘Manuela’ (Nederlandse vertaling door Ton Bos en Pierre Kartner, 1970 – gezongen door Jacques Herb), en ‘De vlieger’ (André Hazes, Tony Leroy en Nico Haak, 1977).Jaarwoordzoeker Onze Taal
Betekenis: rooms-katholiek getijdenboek, gebedenboek.
Een brevier is een boek waarin staat welke gebeden een rooms-katholieke geestelijke op welk tijdstip dient te bidden of te zingen.
Betekenis: tweede maand van het jaar.
Het begrip sprokkelmaand is ontstaan uit een verbastering van het Latijnse spurcalia, de naam van een reinigingsfeest dat in februari werd gevierd.
De benaming is aangepast onder invloed van het Nederlandse woord sprokkelen.
Betekenis: beeldenstormer, iemand die taboes doorbreekt.
Betekenis: hels kabaal, tumult, complete verwarring, chaos.
Pandemonium is in de zeventiende eeuw bedacht door de Engelse dichter John Milton. In zijn beroemde epische gedicht ‘Paradise Lost’ noemde hij de hoofdstad van de hel Pandaemonium. Die naam is een Latijns aandoende vorming met Griekse elementen: pan betekent ‘geheel’ en daimonion ‘demon, duivel’.
Betekenis: saaie wijk, wijk met weinig afwisseling en verscheidenheid.
Vinex is een verkorting van Vierde Nota Ruimtelijke Ordening Extra, een woningbouwplan uit 1993.