lethargisch

Betekenis: lusteloos, passief en onverschillig; slaapzuchtig, ongevoelig.

“Vooral het spel van Barcelona viel niet mee. De mannen van Koeman oogden slaperig, lethargisch en zelfs bang om te verliezen. En dat is nou nét de eigenschap die ervoor zorgt dat je nooit iets wint.”
(Bron: Voetbalprimeur.nl, 18 januari 2021)

Ronald Koeman (2014)
Foto: Richard Mulder – groengeelhart.nl

ooievaarskuitenvet

Betekenis: iets dat niet bestaat. Een fopopdracht: iemand om ooievaarskuitenvet te sturen. Een schertsboodschap, veelal uitgevoerd als 1 aprilgrap. Een fopdracht.

In dezelfde categorie zijn ook bekend: de hooischaar, de vierkantegatenboor, het plintenladdertje en de map met zoekgeraakte stukken.

Meer recent is het doosje losse pixels.

En voor het geval dat iemand u om bougievonkjes stuurt: bij Meijer IJzerwaren kunt u voor slechts € 3,99 bougievonkjes aanschaffen.

Onmisbaar voor elke automonteur of klusser die ook onder de motorkap klust.
Deze bougievinkjes zijn geschikt voor zowel 12 volt of 24 volt.
Alleen te gebruiken voor bougies die werken op rode vonkjes.
NIET te gebruiken voor de bougies van een cv ketel,
deze werken n.l. op 220 volt en hanteren de kleur groen.

camerlengo

Betekenis: de belangrijkste man in het Vaticaan tot er een nieuwe paus is gekozen.

Het Italiaanse woord camerlengo betekent letterlijk ‘kamerling, kamerheer’. Het is gevormd van camera ‘kamer’ en het Germaanse achtervoegsel -ling. De camerlengo van de paus heeft als bekendste taak het vaststellen van het overlijden van de paus en vervult daarnaast praktische taken totdat de opvolger aantreedt.

smartlap

Betekenis: sentimenteel lied.

smartlap (1960)
levenslied
Het woord smartlap komt begin jaren zestig op, ter aanduiding van een zeer sentimenteel levenslied. De oorsprong van het woord is niet helemaal zeker – misschien is het verzonnen door cabaretier Alex de Haas (1896-1973) – maar het lijkt gevormd naar analogie van het Duitse Schmachtfetzen, met dezelfde betekenis: ‘sentimenteel lied’. Aanvankelijk heeft het woord een ongunstige strekking – het sentiment zou vals zijn – maar in de jaren zeventig raken naam en genre in bredere kring geaccepteerd en gewaardeerd. Enkele zeer bekende smartlappen zijn: ‘Ach vaderlief, toe drink niet meer’ (Johnny Hoes, 1958 – gezongen door de Zangeres Zonder Naam), ‘Zuiderzeeballade’ (Joop de Leur en Willy van Hemert, 1959), ‘Huilen is voor jou te laat’ (Pierre Kartner, 1970 – uitgevoerd door Corry en de Rekels), ‘Manuela’ (Nederlandse vertaling door Ton Bos en Pierre Kartner, 1970 – gezongen door Jacques Herb), en ‘De vlieger’ (André Hazes, Tony Leroy en Nico Haak, 1977).

Jaarwoordzoeker Onze Taal

brevier

Betekenis: rooms-katholiek getijdenboek, gebedenboek.

Een brevier is een boek waarin staat welke gebeden een rooms-katholieke geestelijke op welk tijdstip dient te bidden of te zingen.

Breviarium Grimani, f286v bij het begin van het psalter, de zondeval – Vlaanderen, 16e eeuw.

pandemonium

Betekenis: hels kabaal, tumult, complete verwarring, chaos.

Pandemonium is in de zeventiende eeuw bedacht door de Engelse dichter John Milton. In zijn beroemde epische gedicht ‘Paradise Lost’ noemde hij de hoofdstad van de hel Pandaemonium. Die naam is een Latijns aandoende vorming met Griekse elementen: pan betekent ‘geheel’ en daimonion ‘demon, duivel’.

Ga naar de inhoud