Betekenis: zaklantaarn met handaangedreven dynamo.
Erg populair in de Tweede Wereldoorlog.
knijpkat
Tag: Genootschap onze taal
loftuiting
Betekenis: lof rondbazuinen, iemand grote complimenten maken, het uitbundig prijzen van iemand.
broodzakkie
Betekenis: Amsterdamse prostitutieterm voor iemand die in de vroege ochtend, alvorens naar het werk te gaan, nog gauw een prostituée komt bezoeken.
spork
Betekenis: lepelvork.
ankeiler
Betekenis: een ankeiler is een inhoudsverwijzing op de voorkant van een tijdschrift of krant die de lezer moet prikkelen om het artikel waarnaar verwezen wordt te lezen.
Tegenwoordig spreekt men liever van «teaser».
Als op het omslag van een willekeurig roddelblad vermeld wordt dat prinses Beatrix een nieuwe liefde heeft kunt u er vergif op innemen dat zij zich een nieuw hondje heeft aangeschaft. Maar dat ontwaart u pas thuis, als u het blaadje al gekocht heeft.
dociel
Betekenis: volgzaam, gedwee.
querulant
Betekenis: verongelijkte klager, ruziezoeker. Niet zelden werd deze kwalificatie gebezigd als argumentum ad hominem om een terechte klager onschadelijk te maken. Zo werd journalist Willem Oltmans gedurende tientallen jaren vanwege zijn kritiek op het Nederlandse buitenlandbeleid door de Nederlandse staat en de daarmee gelijkgeschakelde media getypeerd als querulant.
tjolken
Betekenis: het nuttigen van een drinkpakje Tjolk. Dit zuiveldrankje werd in 1977 voor het eerst op de Nederlandse markt gebracht in de smaken aardbei, banaan en chocolade. Indertijd was het werkwoord tjolken een neologisme, een nieuw gevormd woord.
In Rotterdam deed dit woord destijds ook wel de ronde in de betekenis van masturberen.
dystopie
Betekenis: afschrikwekkend toekomstbeeld, antiutopie; een samenleving met louter akelige kenmerken. Dystopie is een populair genre in de literatuur, films, series en games. De thema’s hebben veelal betrekking op oorlog, onderdrukking, pandemieën, criminaliteit, verregaande overheidsbemoeienis, verregaande sociale controle en controle door robots en computers.
Voor meer informatie aangaande dit onderwerp kunnen wij u van harte de dystopische toekomstroman 1984 van George Orwell aanbevelen.
santenkraam
Betekenis: het hele zooitje, de hele handel. ‘Sant’ verwijst naar het Latijnse ‘sanctus’, dat heilige betekent. Santenkraam was een spottende aanduiding voor een verzameling heiligenbeelden in een kerk. In Mokum spreekt men ook wel over ‘santemekraam’.
