Tag: Van Dale Etymologisch woordenboek – P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997)

sedisvacatie

Betekenis: het vacant zijn van de Pauselijke Stoel.

Sedisvacatie van de Heilige Stoel ontstaat uitsluitend ten gevolge van overlijden of bedanken van den paus; dan gaat de pauselijke macht niet op het college der kardinalen over, doch zij „rust” onderwijl. Met het beheer der tijdelijke goederen en rechten van de Heilige Stoel is dan de camerlengo belast.

mokkel

Betekenis: vrouw, mollige vrouw, slet.

Dese … aerdighe moxkens si gaen al lonckende onder haer cloxkens (‘deze bevallige vrouwtjes, ze lopen al lonkende in hun manteltjes’)

smartlap

Betekenis: sentimenteel lied.

smartlap (1960)
levenslied
Het woord smartlap komt begin jaren zestig op, ter aanduiding van een zeer sentimenteel levenslied. De oorsprong van het woord is niet helemaal zeker – misschien is het verzonnen door cabaretier Alex de Haas (1896-1973) – maar het lijkt gevormd naar analogie van het Duitse Schmachtfetzen, met dezelfde betekenis: ‘sentimenteel lied’. Aanvankelijk heeft het woord een ongunstige strekking – het sentiment zou vals zijn – maar in de jaren zeventig raken naam en genre in bredere kring geaccepteerd en gewaardeerd. Enkele zeer bekende smartlappen zijn: ‘Ach vaderlief, toe drink niet meer’ (Johnny Hoes, 1958 – gezongen door de Zangeres Zonder Naam), ‘Zuiderzeeballade’ (Joop de Leur en Willy van Hemert, 1959), ‘Huilen is voor jou te laat’ (Pierre Kartner, 1970 – uitgevoerd door Corry en de Rekels), ‘Manuela’ (Nederlandse vertaling door Ton Bos en Pierre Kartner, 1970 – gezongen door Jacques Herb), en ‘De vlieger’ (André Hazes, Tony Leroy en Nico Haak, 1977).

Jaarwoordzoeker Onze Taal

Ga naar de inhoud